ตั้งแต่เริ่มสนใจและเล่นเครื่องเสียงพีเอประมาณปี 2538 เป็นต้นมา ได้ศึกษาหาความรู้อุปกรณ์เครื่องเสียงพีเอต่าง ๆ ทุกอย่าง นับตั้งแต่ลำโพง เครื่องปรุง มิกซ์เซอร์ เพาเวอร์แอมป์ ฯลฯ ในขณะเดียวกันก็ได้เก็บเงินซื้ออุปกรณ์สะสมทีละชิ้นสองชิ้นตลอดมา ซึ่งการได้มาของอุปกรณ์ต่าง ๆ นั้น ส่วนหนึ่งก็ได้ข้อมูลจากเพื่อน ๆ คอพีเอสอบถามและแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันระหว่างคนที่เคยใช้อุปกรณ์ชิ้นนั้น ๆ กับคนที่คิดจะหาอุปกรณ์มาใช้ การสอบถามอุปกรณ์เครื่องปรุง มิกซ์เซอร์ เพาเวอร์แอมป์ ก็เห็นทุกคนให้ความสำคัญอย่างเป็นปกติทั่วไป แต่ผมเองรู้สึกแปลกใจอย่างหนึ่งก็คือในส่วนของลำโพงซึ่งเป็นปลายทางของระบบเสียงพีเอ ร้อยละ 99.9 มักจะสอบถามและให้ความสนใจแต่เฉพาะตู้ซับเท่านั้น น้อยคนนักที่จะให้ความสนใจต่อตู้กลาง-แหลม ทั้ง ๆ ที่ความถี่เสียงของเครื่องดนตรีส่วนใหญ่และเสียงร้องก็อยู่ในลำโพงกลาง-แหลมทั้งสิ้น สมัยก่อนที่เล่นเครื่องเสียงบ้าน ส่วนใหญ่จะให้ความสำคัญของบุคลิกลำโพงเป็นอันดับแรกว่าตนเองต้องการฟังเพลงแนวไหนและต้องการลำโพงทีมีโทนเสียงเช่นไร ขั้นต่อมาจึงหาอุปกรณ์อื่น ๆ เพื่อให้เข้ากับบุคลิกลำโพงที่ตนเองชอบ แต่พอมาอยู่ในแวดวงของคอพีเอ ส่วนใหญ่กลับทุ่มเทความสนใจและความสำคัญไปที่อุปกรณ์ อาทิ มิกซ์เซอร์ เครื่องปรุง ไมค์ เพาเวอร์แอมป์ ซึ่งอุปกรณ์ที่จัดอยู่ในกลุ่มต้น-กลางทาง แต่อุปกรณ์ปลายทางเช่นลำโพงก็จะพูดถึงก็เฉพาะตู้ซับและแอมป์กำลังสูง ๆ เพื่อขับเท่านั้นว่าต้องมีกำลังมากที่สุด ทั้ง ๆ ที่ความเป็นจริงแล้ว ความถี่ที่ตู้ซับทำงานมีช่วงความถี่ที่แคบกว่ากลางแหลมหลายเท่า แต่ตู้กลาง-แหลมไม่ค่อยให้ความสำคัญรวมทั้งเพาเวอร์แอมป์นสำหรับตู้กลางแหลมเองก็จะมองว่ารับภาระไม่มาก ใช้วัตต์ต่ำ ๆ ก็พอ ซึ่งโดยความเป็นจริงแล้วตู้กลางแหลมทำงานค่อนข้างมากและสัญญานที่ได้รับจะไม่ราบเรียบเหมือนกับตู้ซับ จะมีสัญญานระดับแรง-ค่อยตามเพลงที่เครื่องดนตรีบรรเลงอยู่ตลอดเวลา บางท่านอุปกรณ์ทุกอย่างอยู่ในระดับเทพหมด ละเลยอยู่เพียงอย่างเดียวคือลำโพงกลางแหลมมีคุณภาพปานกลาง ด้วยความอยากยกระดับชุดพีเอของตนเองถึงกับขวนขวายหาไมค์ราคาเกือบเลขหกหลักมาใช้ แต่ไม่ได้มองว่าปลายทางที่ตนเองมีอยู่แค่นั้น แล้วจะมีโอกาสได้เห็นคุณภาพของไมค์ที่ซื้อมาถึง 3 ใน 10 หรือไม่ ในกรณีนี้ผมคิดว่าใช้ไมค์ราคา 6,000 - 18,000 บาท แต่นำเงินส่วนเกินไปเปลี่ยนลำโพงกลาง-แหลมที่ดี ๆ ย่อมเห็นความแตกต่างมากกว่าในกรณีแรก ส่วนที่เห็นได้ชัดอย่างหนึ่งของการให้ความสำคัญของลำโพงและเพาเวอร์ขับกลาง-แหลม ก็คือ ตู้ลำโพงแอคทีพหรือตู้ลำโพงที่มีแอมป์ในตัวปัจจุบันจะใช้เพาเวอร์ขับเสียงกลางทุ้มกับเสียงแหลมที่เท่าหรือใกล้เคียงกัน เช่น เสียงแหลม-กลางทุ้ม ใช้เพาเวอร์ 500 : 500 วัตต์ หรือ 350 : 800 วัตต์ ลำโพงกลาง-แหลม เปรียบไปก็คล้ายกับตราชั่ง หากตราชั่งมีความละเอียดก็สามารถแยกแยะสิ่งของที่นำมาชั่งได้แม้ว่าจะมีน้ำหนักต่างกันเพียงเล็กน้อยก็ตามฉันใด ลำโพงกลาง-แหลมที่มีคุณภาพสูงก็ย่อมจะสามารถแยกแยะรายละเอียดของอุปกรณ์ที่นำมาใช้ในระบบได้ฉันนั้น ที่เสนอความคิดเห็นมานี้ไม่ใช่ต้องการให้ทุกคนซื้อลำโพงเทพหรือราคาสุดกู่มาใช้ เพียงแต่ขอให้ความสำคัญกับลำโพงกลาง-แหลมเพิ่มขึ้น แล้วเลือกหามาในวงเงินงบประมาณที่มีอยู่ก็เพียงพอแล้ว โชคดีอย่างหนึ่งที่มีบางบริษัทที่เป็นผู้แทนจำหน่ายลำโพงกลาง-แหลมราคาเยา ได้ให้ความสำคัญกับไดร์ฟเสียงแหลมว่าจะต้องมีวอยซ์คอยขนาดใหญ่ขึ้นตลอดจนเปลี่ยนแม่เหล็กจากเดิมมาเป็นแม่เหล็กนีโอ ทำให้คุณภาพลำโพงกลาง-แหลมดีขึ้นมาก แถมราคาก็อยู่ในระดับที่น่าพอใจยิ่งขึ้น ความเห็นที่ผมเสนอมาทั้งหมดเป็นความคิดเห็นส่วนตัวจากประสบการณ์ตรงที่พยายามประกอบตู้ลำโพงกลาง-แหลม ตั้งแต่ราคาคู่ละ 3000 บาท จนถึงตู้คู่ล่าสุดนี้ขนาดชิ้นส่วนบางชิ้นเป็นของมือสองราคายังสูงถึงคู่ละ 40000 บาทเศษ จึงได้บทสรุปสำหรับตัวเองว่า "จงซื้อตู้ลำโพงสำเร็จตามวงเงินที่มีจะดีกว่า" ท่านอาจมีความคิดเห็นไม่ตรงกับผมก็ได้ อย่างไรก็ตาม อยากได้รับความคิดเห็นหรือข้อเสนอแนะต่าง ๆ จากทุกท่าน เพื่อนำประสบการณ์มาให้ผู้ที่เข้ามาวงการพีเอใหม่ ๆ ไม่เจ็บตัวเหมือนที่เราประสบกันมาครับ
