หัวข้อ: วิธีปรับ Gain ของ Power amplifier ให้ได้ระดับที่เหมาะสม

[หมอแม็ค]

หลายๆท่าน คงอยากรู้ว่าจะต้องหมุนปุ่ม Gain ของampไว้ที่ตำแหน่งใดถึงจะได้ เสียงที่ดีที่สุดไม่แตก ไม่ทำให้เกิดอันตรายต่อลำโพง และได้กำลังสูงสุด

วิธีการนี้อาจช่วยท่านได้บ้างนะครับ
พอดีไปอ่านเจอในคู่มือของcrossover ยี่ห้อดังยี่ห้อหนึ่ง

หลักการก็คือ เมื่อไรที่สัญญาณจาก mixer ถึงจุด peak สัญญาณที่ amplifier ควรจะ peak ด้วย 
ถ้าสัญญาณถึงจุด peak นั่นคือ จะมี distortion ของสัญญาณ ถ้ามากเกินไปอาจทำให้ลำโพงเสียหายได้

1. ใช้แหล่งกำเนิด pink noise เช่น โปรแกรม smaartlive หรือ mixer บางรุ่นอาจมา pink noise gerator เป็นแหล่งกำเนิดสัญญาณที่ใช้ทดสอบ
    (pink noise คือ สัญญาณที่มีความถี่ออกมาทุกความถี่ เท่าๆกัน ตั้งแต่ 20-20,000 Hz หรือมากกว่านี้   ลักษณะเสียงที่ได้จะคล้ายๆเสียงโทรทัศน์ที่ยังไม่ได้ tune ช่อง)
2. นำแหล่งกำเนิดต่อเข้ากับ input ของ mixer (ตอนนี้ไม่ต้องต่อ mixer อย่าเพิ่งเปิด amp และยังไม่ต้องต่อสายลำโพง) แล้วเปล่อยสัญญาณให้ Peak ที่mixer ดูที่ master out ว่า VU มันpeak   ถ้าถึงจุดแล้วให้ค่อยๆ ลด gain ของ inputลงให้ได้ระดับที่มากที่สุดที่ไม่เกิดการpeak  หากท่านใดไม่มี pink noise ก็ เปิด CD เพลงอะไรก็ได้ เนื่องจากเพลงก็มีความถี่ครบทุกช่วงเพียงแต่ระดับความดังของแต่ละความถี่ไม่เท่ากัน
3.  นำ mixer ต่อผ่าน EQ, crossover และ Ampให้เรียบร้อย แต่อย่าเพิ่งต่อสายลำโพง
4.  เปิด อุปกรณ์ทั้งหมดปรับ EQ และ crossover ไว้ืั้ flat ทั้งหมด สำหรับ crossover ให้เลือกจุดตัด cross ให้เรียบร้อย
5.  ต่อ limier หรือ compressor ที่มีfunction limiter หรือปรับcompressor ให้เป็น limiter โดยปรับ ratio ไว้ที่ infinity : 1  เข้าไประหว่าง crossover กับ amp แต่ละตัว  หาก crossover ของท่านมี function limiter อยู่แล้วก็ไม่จำเป็นต้องหา limiter มาต่อ   ตัวอย่างเช่น dbx driveRack ,BSS minidrive เป็นต้น
6. เปิด amp แล้วใช้สัญญาณระดับที่เราได้จาก mixer ผ่านอุปกรณ์ต่างๆ หมุน Gain ของ amp จนสัญญาณ มัน clip เล็กน้อย
7.  เปิด limiter แล้ว ลด threshole จนกระทั่ง สัญญาณที่ clip หายไป แล้วจำตำแหน่งหรือmark ตำแหน่งของ gain ไว้ ทำอย่างนี้กับ amp ทุกตัวในระบบ
8. ปิด amp ปิด pink noise แล้วต่อสายลำโพง
9. เปิด amp แล้วหมุน gain ของ amp ไปตำแหน่งเดิมที่ mark ไว้
10 เปิดเพลงที่คุณใช้ในการทดสอบระบบ
11. ถ้าเสียงของamp ตัวไหน ดังมากเกินไปเราก็ปรับลดที่ out put gain ของ crossover ปรับจนได้ระดับที่เหมาะสม
12. ถ้า amp ตัวไหน เสียงเบาไป ก็เพิ่มลำโพง(ถ้าเพิ่มได้)  หรือ เพิ่ม ampอีกตัวเพื่อขับความถี่ย่านนั้น

แค่นี้เราก็ได้ตำแหน่ง Gain ที่เหมาะสมที่สุดสำหรับ ภาคขายของเราให้ทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ และป้องกันอันตรายต่อภาคขยายของเราได้แล้ว

[เลิศพล]

 

[นายเปี๊ยก !!]

โอ้  ยอดสุดเลยครับ หมอ    

สำหรับผม  ผมใช้วิธีการเอาง่าย ๆ ดังนี้ครับ ผมใช้ ควบคุมที่ มิกซ์
1.ที่เพาว์เวอร์แอมป์ ผม เปิดการใช้งาน ให้สุด  เหตุผลเพราะ ซื้อมา 100 บาทสเปค 100 วัตต์ผมใช้ตามสเปค
2.ที่มิกซ์ สไลท์วอลลุ่มหลัก ผมดันไปที่ 0 db  เพราะ ให้มิกซ์ ทำงานให้ครบ 100 %
การใช้บังคับความดังอยู่ตรงนี้ครับ
3. ที่ ช่องขาเข้าของอุปกรณ์เสียงที่ต้องใช้งานซึ่งมีตัวปรับอยู่ 2 ที่ คือเกณฑ์ความไวกับเกณฑ์ความดัง
ตรงนี้ผมให้ความสำคัญที่ช่องไมค์ เพราะเป็นตัวทำให้หอน ส่วนซาว์ด เป็นอันดับรอง
หลัก ๆ ก็ใช้วิธีการ อย่างที่ หมอ เหลามา ครับ    


หมายเหตุ
ถ้าเป็น เพาว์แอมป์ ประเภท มอสเฟค  การเปิดแอมป์โดยไม่ต่อลำโพง  มีความเสี่ยงต่อ การซื้อใหม่ นะจ๊ะ 

[มานพ]

  เก็บเป็นความรู้ครับ ตอนนี้ไม่มีแอมป์กับ mixer 

[นายเปี๊ยก !!]

แค่ iPOD+หู ตัวนั่นก็พอแล้ว    

หูฟังราคาแสนแปด   ระวังหายเน๋อ ผมไม่ไว้ใจตัวเองจริง ๆ 

[หมอแม็ค]

โอ้  ยอดสุดเลยครับ หมอ    

สำหรับผม  ผมใช้วิธีการเอาง่าย ๆ ดังนี้ครับ ผมใช้ ควบคุมที่ มิกซ์
1.ที่เพาว์เวอร์แอมป์ ผม เปิดการใช้งาน ให้สุด  เหตุผลเพราะ ซื้อมา 100 บาทสเปค 100 วัตต์ผมใช้ตามสเปค
2.ที่มิกซ์ สไลท์วอลลุ่มหลัก ผมดันไปที่ 0 db  เพราะ ให้มิกซ์ ทำงานให้ครบ 100 %
การใช้บังคับความดังอยู่ตรงนี้ครับ
3. ที่ ช่องขาเข้าของอุปกรณ์เสียงที่ต้องใช้งานซึ่งมีตัวปรับอยู่ 2 ที่ คือเกณฑ์ความไวกับเกณฑ์ความดัง
ตรงนี้ผมให้ความสำคัญที่ช่องไมค์ เพราะเป็นตัวทำให้หอน ส่วนซาว์ด เป็นอันดับรอง
หลัก ๆ ก็ใช้วิธีการ อย่างที่ หมอ เหลามา ครับ    

การที่ amp ทำงานเต็มที่ก็คือ amp ไม่ clip ครับนั่นแหละครับ
พูดกันตามหลักการคือ  ส่วนใหญ่ amp  จะclip เมื่อ input มากกว่า +6 dbu
mixer ส่วนมากจะให้สัญญาณ output มากกว่า + 18 dbu ก่อนที่มันจะ clip ( output master อยู่ที่สุด slide input fader อยู่ทีึ่่ 0 เป็นระดับอ้างอิงของหูเรา)
ดังนั้นจะเห็นว่าเราจะสูญเสีย  head room level ไป 12 dbu ครับ

ถ้าเราหมุน gain ของ amp ไว้สุด สัญญาณจาก mix มันมากเกินอยู่แล้ว มันก็ clip ได้ง่ายๆครับ โดยที่ Head room ของ mixer ยังใช้งานไม่เต็มที่ เราจะสูญเสีย dynamics range ของ mixer ไปครับ  โดย amp ตัวอื่นๆที่ไม่ถึงจุดclip ก็ยังได้รับสัญญาณไม่เต็มประสิทธิภาพ

ดังนั้น ถ้าเราอยากได้ dynamics range ของ mixer ให้ทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ และ amp ได้กำลังสูงสุดทำงานเต็ม ต้องปรับต้อง set ระบบ แบบนี้ครับ

หมายเหตุ : gain ที่ amp ปรับไว้ที่ตำแหน่งใดๆ ถ้า clip นั้นหมายความว่า มันทำงานจนเต็มที่แล้วครับ

[AJ-AUDIO]

6. เปิด amp แล้วใช้สัญญาณระดับที่เราได้จาก mixer ผ่านอุปกรณ์ต่างๆ หมุน Gain ของ amp จนสัญญาณ มัน clip เล็กน้อย

ขออนุญาตเพิ่มเติมนะครับ  ว่าจะรู้ได้อย่างไรว่าแอมป์มันทำงานถึงจุดคลิปแล้วตามข้อ 6  เพราะหากสังเกตุจาก ไฟ VU
หน้าเครื่องคงใช้เป็นบรรทัดฐานไม่ค่อยได้ครับ   หากจะให้ได้ความเที่ยงตรงจริง ๆ น่าจะต้องอาศัย ออสิเลสโคป วัดรูป
สัญญาณดูประกอบด้วยครับ

 

[Amorn Pattaya]

  ดีมากๆ เลยครับ

[สุระชาติ]

ขอบคุณไว้ก่อนพ่อสอนไว้ ขอบคุณครับ
ผมถึงบ้านแล้วนะครับคุณหมอ
ขอบคุณมากๆครับ

[vitoon]

เป็นความรู้ที่น่าลอง เยี่ยมมากครับ

[เด็กชายเคยโสด]

ขอบคุณไว้ก่อนพ่อสอนไว้ ขอบคุณครับ
ผมถึงบ้านแล้วนะครับคุณหมอ
ขอบคุณมากๆครับ

เอาตัวไหนมาครับ  ให้ทดสอบออกงานพรุ่งนี้หน่อยครับ  อิอิ


นี่คือ ซาวด์เช็คโดยแท้จริงครับ

[ชา นครนม(ว๊อคแมน)]

สรุปเป็นภาษาชาวบ้านได้ไหมครับ ว่าให้เปิดที่ตำแหน่งวอลลุ่มเท่าใดจะเหมาะสม เช่น
-อัดจนสุด บ่าย 5 โมง
-แบบเหลือไว้นิดๆ บ่าย 3
- แบบใจไม่กล้า บ่าย 2
เพราะที่ผ่านมา ผมทำตามพี่เปี๊ยกหมดเลย
 

[นายเปี๊ยก !!]

สรุปเป็นภาษาชาวบ้านได้ไหมครับ ว่าให้เปิดที่ตำแหน่งวอลลุ่มเท่าใดจะเหมาะสม เช่น
-อัดจนสุด บ่าย 5 โมง
-แบบเหลือไว้นิดๆ บ่าย 3
- แบบใจไม่กล้า บ่าย 2
เพราะที่ผ่านมา ผมทำตามพี่เปี๊ยกหมดเลย
 

สำหรับผม  ผมอาศัย ครูพักลักจำเอาครับ  ไปงานคอนเสริตใหญ่ ๆ  ถ้ามีโอกาศ ผมก็จะดูเกี่ยวกับระบบเสียง
แล้วก็นำมาลองใช้งานดู      
สำหรับที่ เพาว์แอมป์ ที่หมุนวอลลุ่มไว้สุด เพราะผมสังเกตุจาก แอมป์บางตัวที่ไม่มีวอลลุ่ม
นั่นก็น่าจะใช้งานที่เร่งสุดเหมือนกัน