หัวข้อ: Audio Gates เรามารู้จักกับมันบ้างดีกว่า

[pompattaya]

ผ่านไปกับบทความ Audio Compressor วันนี้เรามาต่อกันกับ Audio Gates ซึ้งมักมาคู่กัน

"Gates" แปลว่าประตู แต่เป็นประตูที่ใหญ่กว่า "Door" ประมาณว่าประตูรั้ว กับประตูห้อง

แต่ที่เราจะทำความรู้จักกันวันนี้คือ "Audio Gates" หมายถึง "ประตูเสียง"

ประตูก็คือสิ่งที่ย่อมจะเปิดได้ ปิดได้ แต่จะเปิดกว้างแค่ไหน เปิดเมื่อไหร่ เราก็จัดการได้

เช่นเดียวกับประตูเสียง เราก็ต้องจัดการให้มันเปิดเมื่อเราต้องการ เปิดกว้างแค่ไหน รีบเปิดมั้ย

เปิดไม่ดี มันก็หนีบเสียงเราได้ เหมือนประตูบ้านที่วันดีคืนดีมันก็หนีบมือเราได้

มาทำความรู้จักกับมันกันดีกว่า "Audio Gates"


การใช้เกทในระบบเสียงก็เป็นสิ่งที่น่าสมควรเป็นอย่างยิ่ง วงดนตรีวงใหญ่ที่ใช้เครื่องดนตรีหลายๆชิ้น

แต่ต้องไปอยู่บนเวทีเล็กๆ เจ้าเกทตัวนี้จะเป็นตัวช่วยที่ดี เกทจะคล้ายๆกับคอมเพรสเซอร์

ทั้งสองอุปกรณ์นี้จะคอยกำกับจำนวนของอินพุทและควบคุมจำนวนเอ้าพุท

เป็นเรื่องที่ดีถ้าในทุกๆระบบเสียงจะมีใช้ทั้งเกทและคอมเพรสเซอร์ แต่อย่างว่าแหละเรื่องราคา

ก็อาจจะต้องมีไม่ได้อย่างใจต้องการ แต่ถ้าเรามีมันแล้วก็ทำความรู้จักกับมัน และใช้มันให้ได้ประโยชน์แบบสุดๆ

เกทใช้ดีที่สุดกับชุดกลอง หรือใช้กับเบสกีตาร์ หรือใช้ตรงที่มีเสียงหึ่ง เสียงซ่า จากอุปกรณ์อื่นๆ จากชุดมอนิเตอร์

เกทเป็นอุปกรณ์ที่เข้าใจไม่ยาก ลองๆปรับดูแป็ปเดียวก็เอาอยู่

[pompattaya]

ตัวปรับค่าของเกท

Threshold ควบคุมจำนวนของอินพุทให้เพียงพอก่อนที่เกทจะเปิด ตรงนี้ก็แบบเดียวกันที่จะเริ่มปรับจาก 0db

Ratio ก็ปรับจำนวนสัดส่วนของสัญญานที่จะเกท เราสามารถปรับจูนตรงนี้ ให้เป็นแบบนุ่มๆไปจนตึบๆ

สุดท้ายที่เกน ก็จะใช้ปรับจำนวนเอ้าพุทวอลลุ่ม สัญญานที่เราเกท

ใช้เกทกันอย่างไร

อย่างที่บอก เกทใช้ดีดีสุดกับชุดกลอง แล้วก็เบส เพราะว่าเป็นที่ๆวอลลุ่มมากเกิน และก็ผลิตเสียงฮัม เสียงฮึ่ง

ที่ตรงนี้แหละเจ้าเกทมันจะได้แสดงบทบาทของมัน ใช้ชุดกลองเป็นตัวอย่างสักตัวอย่าง เป็นว่าเราใช้ไมค์จ่อกลองทุกใบ

พอเริ่มตีกลองไมค์แต่ละตัวที่เราจ่อก็อนุมานว่าจะรับสัญญานจากตำแหน่งที่เราจ่อไว้ แต่ก็นั่นเหอะ

เสียงที่เกิดจากกลองใบอื่นมันจะทะลักทะลุเข้าไมค์ที่อยู่รอบๆ ผลก็คือเสียงไม่เคลียร์ ทำให้อีคิวไม่ได้ดี มิกซ์เสียงได้ไม่ดี

ชุดมอนิเตอร์บนเวทีก็เป็นอีกอย่างที่เพิ่มเสียงที่เราไม่ต้องการเข้ามาในระบบ

พอเราเอาไมค์ผ่านเกทมันก็จะจำกัดจำนวนสัญญานอินพุทที่ไมค์แต่ละตัวจะรับเข้ามา

เราตั้งค่า Threshold ไว้ที่ระดับหนึ่ง ตรงนี้จะเป็นจุดตัดสัญญานไมค์  ก็คือว่าความดังที่ต่ำกว่าจุดนี้จะไม่ได้ยิน

ขณะที่ความดังเหนือจุดนี้จะได้ยิน การใช้กับชุดกลองเราก็จะตั้งค่าเธรสโฮล

ให้ไมค์แต่ละตัวรับเฉพาะแค่เสียงกลองตรงที่มันจ่ออยู่ ตัดเสียงจากกลองใบอื่นไม่ให้ทะลักเข้ามา

ถ้าเราตั้งค่าตรงนี้ได้เนียนเฉียบ เราก็จะได้ซาวด์กลองแต่ละใบอย่างเคลียร์

จะเอาไปอีคิว ไปคอมเพรสให้หนึบให้ใสแค่ไหนก็ได้แล้ว

ถ้าจะให้มีผลมากผลน้อยก็ตั้งที่ค่า Ratio การเซทค่าตรงนี้เราก็ควบคุมการทำงานของเกทที่จะตัด

หรือจำกัดเสียงที่อยู่ต่ำกว่าค่าThreshold ถ้าตั้งมากๆเกินไปมันจะเหมือนกับเราไปคัทออฟเสียงทุกเสียงที่เอ้าพุท

ระวังไว้หน่อยถ้าเราเกทมากไปมันจะทำให้ซาวด์สะอึก คือวูบๆ วาบๆ หรือกลายเป็นซาวด์ที่ตีบๆไม่กระจาย

เจ้านี่เราสามาถใช้ได้แทบทุกสัญญาน เบส กลอง เปียโน แต่อย่างไร

เสียงร้องเราติดไว้กับกับคอมเพรสเซอร์อย่างเดียว เพราะเสียงร้องทั่วๆไปมันหลากหลายน้ำหนัก

หลากหลายความดัง ถ้าเราใช้เกทมันจะไปบีบ มีผลให้เสียงไม่เป็นธรรมชาติ

เราก็ต้องพิถีพิถันกันซักนิด เพราะมันมีผลให้เราว่าจะเป็นซาวด์ดีหรือซาวด์ดับ

[นพ สุพรรณ]

ความรู้ดีๆจากประสพการณ์จริงมีมาอีกแล้วจากป๋าป้อม    gate กับผมเป็นของไม่คุ้นเคยกัน  ผมใช้แค่ไมค์โดยตั้งไว้ไม่ให้เสียงรบกวนเข้าไมค์เท่านั้น  ขอผ่าน

[pompattaya]

สรุป

บนเวทีที่เต็มไปด้วยอุปกรณ์ต่างๆ มอนิเตอร์ เครื่องดนตรี เป็นไปได้ที่เสียงต่างๆก็จะทะลุเข้าไมค์

ทางเดียวที่จะเคลียร์เสียงพวกนี้ได้ก็คือการใช้ เกท และ คอมเพรสเซอร์

มันเป็นอะไรที่น่าใช้และหามาใส่ไว้ในระบบเสียงเมื่อเราจะทำชุดซาวด์ซิสเต็มไว้รับงาน

เมื่อมีกำลังซื้อหามันมาใช้แล้วก็ใช้มันให้เป็น ให้เหมาะสมกับเนื้องาน ใช้กับไมค์ที่มีความจำเป็นต้องใช้มัน อย่างพวกกลอง

มันใช้ไม่ยาก  พอเป็นแล้วแทบไม่เสียเวลากับการเซทอัพเลยที่เดียวเชียว

เหมือนกับคอมเพรสเซอร์ คือไม่มีอะไรป็นกฎตายตัว การปรับแต่ละครั้งขึ้นอยู่กับความเหมาะสม

ก็จงเล่นกับมันให้ได้ซาวด์ที่เราว่าดีที่สุดก็โอเคแล้ว

[pompattaya]

ความรู้ดีๆจากประสพการณ์จริงมีมาอีกแล้วจากป๋าป้อม    gate กับผมเป็นของไม่คุ้นเคยกัน  ผมใช้แค่ไมค์โดยตั้งไว้ไม่ให้เสียงรบกวนเข้าไมค์เท่านั้น  ขอผ่าน

มันก็ใช้จริงๆ ได้แค่นั้นแหละ ไมค์ร้องผมก็ปิดหมด มิกซ์งานมีวงเล่น ก็ใช้กับชุดกลอง

กับไมค์ดีเจ พวกชอบตะโกน ไมค์ตัดก็แค่ทำหน้าเลิ่กลั่ก ดีกว่าลำโพงขาด งานกร่อยแน่

[เหน่ง หนองมน]

ต่ออีกสักนิดครับ 

[นพ สุพรรณ]

มันก็ใช้จริงๆ ได้แค่นั้นแหละ ไมค์ร้องผมก็ปิดหมด มิกซ์งานมีวงเล่น ก็ใช้กับชุดกลอง

กับไมค์ดีเจ พวกชอบตะโกน ไมค์ตัดก็แค่ทำหน้าเลิ่กลั่ก ดีกว่าลำโพงขาด งานกร่อยแน่

ป๋า..เรื่องต่อไป  group/bus    aux   pre  post 

[pompattaya]

ป๋า..เรื่องต่อไป  group/bus    aux   pre  post  

ใมมิกเซอร์ มันมีชุดของอินพุท เอ้าพุท ชุดDPS ต่างๆแบ่งเป็น แพทช Paths แล้วมันก็จะมีกระแสสัญญานจากอินพุท

กระแสสัญญานมันจะวิ่งไปตาม paths ต่างๆเพื่อทำการ process ด้วยกระบวนการในแพทชนั้น

ไอ้ทางวิ่งนี้แหละคือ Bus หลายๆบัสก็เป็น Busses มิกซ์ตัวไหนบัสเยอะกว่าย่อมได้เปรียบ


แบบนี่ใช่ไหมหมอนพ แต่มันอยู่ในเรื่องของมิกซ์เซอร์นะ


ทั้ง Paths ทั้ง  Busses ในมิกซ์อนาล็อกเป็นแบบ Fixed Wired ออกแบบมาให้เดินทางไหนก็แบบนั้นจนจบอายุขัย

ในมิกซ์ดิจิตอล เป็นแบบ Flexible คือยืดหยุ่นได้ ก็คือเราสามารถจัดการให้กระแสสัญญานมันไปได้ตามต้องการ


อุ๊ย หลายหน้าเลย ขอเวลาเรียบเรียงหน่อย ไม่เนินเกินรอ ก่อนอัลไซเมอร์เจาะสมองผมซะก่อน

[อู๊ด โคจร]

ขอบคุณครับ อ่านแล้วทำให้เข้าใจเลยครับว่า Gate คือ ดอใหญ่ อิอื

Sent from my GT-N7000 using Tapatalk

[pompattaya]

ในยุคของมิกซ์ดิจิตอล รูปแบบการปรับมันเปลี่ยนไป ตามรูปคือของ Mackie DL 1608

จะเป็น Threshold, Range, Attack, Hold, Release ซึ่งต่างกับที่อธิบายมาตอนต้น

อันนั้นเอาแบบมาจากรุ่น อนาล็อก ที่เคยมีใช้ ตอนนี้ยกให้เขาไปหมดแล้ว ตอนนี้ผม

จะว่าการปรับแต่งแบบดิจิตอล อ้างอิงจาก DL 1608 ตัวที่ผมใช้อยู่

[สติกเกอร์ มิวสิค]

 

[pompattaya]

การทำงานของเกทว่ากันแบบง่ายๅ ลองนึกถึงภาพประตูอัตโนมัติ ที่คัดไม่ยอมให้คนเตี้ยๆ ดำๆ ผ่านเข้ามา

ปล่อยผ่านแต่พวก สูงๆแน่นๆ ขาวอวบ  

 
ตอนนี้เรามาลองใส่ค่าเกทกัน ฟังเสียงจากไมค์กระเดื่อง โดยให้มือกลองตีกลองเป็นจังหวะพื้นฐาน

ตึกๆ โป๊ะ ไปเรื่อยๆ เราจะได้ยินเสียงโป๊ะของสแนร์ ทะลุผ่านเข้ามาบางๆ เราก็ต้องเกทไม่ให้

เสียงสแนร์ทะลุเข้ามา ค่าเธรสโฮลที่เราตั้งให้คัทออฟก็จะเป็นเสียงที่ต่ำกว่าค่าเธรสโฮลลงมา


ถ้าจะเปรียบกับคอมเพรสเซอร์ มันก็จะต่างกันที่เจ้านั่นจะทำงานกับสัญญานที่สูงกว่าจุดตัดเธรสโฮล


เราจะตั้งค่าเธรสโฮลตรงนี้เพื่อกันเสียงสแนร์ทะลุเข้าไมค์กระเดื่อง เริ่มที่เปิดแชนแนลกระเดื่อง

พลิกหน้ามาหน้าเกท คอมเพรสเซอร์  รูดค่า Threshold ไปจนสุดที่ 0.0db แล้วค่อยๆลดลงไป

จนได้ยินเสียงกระเดื่อง แล้วต่อไปเราก็ตั้งค่า

Range คือค่าที่เราจะให้ดูดเสียงจากจุดที่ต่ำกว่าจุดเธรสโฮล คือเสียงสแนร์ที่ทะลุเข้ามา


การทำแบบนี้ก็คือเราทำให้เกิดช่วงห่าง(Range) ระหว่างค่าเบาสุด(สแนร์) กับแรงสุด(กระเดื่อง)

เมื่อเราทำให้เสียงเบาๆที่ทะลุเข้ามาโดนคัทออฟออกไป มันก็ทำให้เสียงที่เหนือจุดตัดเคลียร์


จากการทดลองใช้ค่าจากปรีเซทของ DL 1608 จะให้มาที่ 20.8db เจอมือกลองแข็งแรงหวดดังๆ

ยังมีทะลุ ก็เลยเพิ่มไป 40 บางทียัน 60 โน่น

ค่า Attack  Hold Release ปรับเป็นมิลลิเซคกัน ms เปรียบเทียบง่ายๆที่พวกเราพอจะเข้าใจ

ก็ต้องเปรียบกับระบบเสียงที่เราคุ้นเคยก็คือ  Attack เป็นช่วง เฟดอิน ต่อไปก็ช่วง Hold เปิดทิ้งไว้

แล้ว Release เป็นเฟดเอ้า

ลองสมมุติแบบนี้ มือเราแตะที่สไลด์(เฟดเดอร์)บนมิกซ์ เราดันสไลด์ขึ้นเพื่อเปิดรับเสียงกระเดื่อง

เราหยุดคาไว้แป๊ปหนึ่ง รอให้หมดเสียงกระเดื่องแบบไม่ขาดหาย แล้วเราก็ดึงสไลด์ลงเพื่อปิด

ไม่ให้เสียงสะแนร์ที่จะทะลุเข้ามาผ่านซะ แต่มือคนมันไม่ทางทำได้

เราก็ตั้งค่าตัดสองเสียงเหมือนกับเราตัดความถี่เสียงด้วยครอสโอเวอร์

แต่ตรงนี้ทำงานด้วยไดนามิก คือค่าความดังกับเวลาที่จะปิดเปิดประตูเสียง

[อ๊อฟ คลองสามวา]

ตราบใดที่มิกซ์ดิจิตอล ยังมีรูปแบบการปรับพื้นฐานมาจากอนาล๊อกฉันใด

ผมก็ไม่ไม่คิดที่จะเลิกซื้อมันมาใช้ฉันนั้น ในเมื่อมีอุปกรณทุกอย่างอยู่ในตัวมันเพียงแค่เรา
รื้อมันออกมาใช้อยากถูกต้อง มันก็จะมีค่ามาก ไม่ต้องมาแบกแร๊คใบเท่าตู้เย็นให้หนัก

ถึงแม้รอบนี้คงยากที่จะได้ลิ้มลองมัน แต่สักวันคงจะได้ลองแน่นครับ 

แล้วยิ่งมาเจอรูปนี้ทำให้อยากใช้เข้าไป อีกมันคงจะสะดวกมากว่าอนาล๊อกเป็นแน่นแท้ครับ



ต้องขอบคุณมรดกลองชุด ที่ทำให้ผมได้ลองฝึกใช้  Gates Compressor จนพอที่จะถูๆไถ่ออกไปใช้งานจริงได้ครับ



ส่วนเรื่องที่ว่า  Gates ต้องปรับเท่าไหร่ถึงจะเปิดให้สัญญาณผ่านเข้าไป ผมบอกได้แค่ว่าแต่ละสถานที่มันปรับไม่เท่ากัน
อย่างกลองที่ผมตั้งนี้ เช่นสแนน ถ้าสั่ง Gates ไว้ต่ำ พวกข้างๆจะเข้ามาเพียบเลยเฉพาะ hihat แล้วคราวนี้สแนนผมบูส mid-hi ไว้
พอhihat เข้ามากลายเป็นเสียงhihat ออกเสียงแนวบาดหูเลย เพราะhihat ผมจะเอา mid ออกจะว่าหมดเลยก็ได้ครับ แล้วบูสhiขึ้น เสียงจะไม่บาดหู
โม้มามากแล้วกลับมา Gates ครับ ถ้าสั้ง Gates ไว้สูง ตีสแนนเสียงไม่ทันจะครบเลยครับ พี่ท่านก็ตัดแล้วครับ เสียงก็วูบลงไปคราวนี้กลายเป็น สแนนดังวูบวาด โทษไมค์ไม่ดี
ถ้าหาจุดไม่เจอยาวเลยครับ

ส่วนCompressorที่ทำงานร่วมกับ Gates มันอยุ่ที่มือกลองครับ (ถ้าเอาไปใช้กับกลอง) จะตีไดนามิก ทัชชิ่งนิ่งขนาดไหน ถ้าตีดีๆ ทัชชิ่งนิ่งหน่อยสบายครับ 2:1 ทำงานง่ายครับ
ไม่วูบวาบ ส่วนถ้าบ้าพลังก็ต้องดูตามสัดส่วนครับ ถ้ากดมากเสียงก็จมครับ  กดน้อยก็เตรียมซ่อมลำโพงครับ ฮ่าๆ   

[บ่าวแจ๊คกี้ เมืองนคร]

ตามเก็บความรู้ครับ

[pompattaya]

ตราบใดที่มิกซ์ดิจิตอล ยังมีรูปแบบการปรับพื้นฐานมาจากอนาล๊อกฉันใด

ผมก็ไม่ไม่คิดที่จะเลิกซื้อมันมาใช้ฉันนั้น ในเมื่อมีอุปกรณทุกอย่างอยู่ในตัวมันเพียงแค่เรา
รื้อมันออกมาใช้อยากถูกต้อง มันก็จะมีค่ามาก ไม่ต้องมาแบกแร๊คใบเท่าตู้เย็นให้หนัก

ถึงแม้รอบนี้คงยากที่จะได้ลิ้มลองมัน แต่สักวันคงจะได้ลองแน่นครับ 

แล้วยิ่งมาเจอรูปนี้ทำให้อยากใช้เข้าไป อีกมันคงจะสะดวกมากว่าอนาล๊อกเป็นแน่นแท้ครับ

(....)

เวลาทำงานเข็มมันกระดิกตามจริงด้วย ลุงก็ใช้โหมด Vintage นี้แหละกดปับๆ ตามรูปปุ่ม มันคุ้นเคยกว่าแบบนี้ต้องแตะแล้วรูดไม่ถนัด

[นพ สุพรรณ]

ข้อดีของการตั้งวินเตจคือปรับได้ละเอียดความครับ

ไหงล่ะป๋าป้อม เจ้าอ๊อฟเด็กสร้าง(ปัญญา)ของผม 

เด็กนรกชัดๆ  อายุยังไม่เต็มยี่สิบรู้มันทุกเรื่อง  :hap3:

[มานพ]

 

[รัก]

ขอคาราวะเลยครับ

[guidemusic]

เป็นประโยชน์แก่ผู้ด้อยประสบการณ์อย่างผม
อย่างใหญ่หลวงครับ

[วีราพัชร SMART SOUND]

   วันที่10 นี้ผมมีงานเล่นสด จะลองดู คงต้องเริ่มจาก Preset ที่ Mackie ให้มาก่อน แล้วค่อยๆลองปรับดูครับ! น้าป้อม!

[นพ สุพรรณ]

  วันที่10 นี้ผมมีงานเล่นสด จะลองดู คงต้องเริ่มจาก Preset ที่ Mackie ให้มาก่อน แล้วค่อยๆลองปรับดูครับ! น้าป้อม!

สตริง สากลพอได้ครับ   ลูกทุ่ง แพทย์ลำไม่เข้าทางเลย

[วีราพัชร SMART SOUND]

สตริง สากลพอได้ครับ   ลูกทุ่ง แพทย์ลำไม่เข้าทางเลย

             ตายละน้านพ!  ส่วนมากมันเป็นเพลงลูกทุ่งกับแพทย์ลำ ด้วยซิ!